علیرضا قاسمی در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه در فضای مجازی در مواجهه با دنیایی از اخبار گوناگون هستیم که ممکن است درست، جعلی(فیک) و یا شایعه باشند، گفت: امکان انتشار اخباری که صحت و سقم آنها معلوم نیست، به راحتی در فضای مجازی فراهم است.
قاسمی با بیان اینکه فضای مجازی بی در و پیکر است، لذا میتواند حاوی اخبار موثق و غیرموثق باشد، تاکید کرد: فضای مجازی آن کنترلی که روی رادیو و تلویزیون و رسانه های رسمی و شناسنامه دار میشود را ندارد ، لذا هر کسی با هر نوع تفکری میتواند هرچه دلش میخواهد را بدون هیچ منبعی در این فضا منتشر کند.
این جامعه شناس کرمانشاهی در ادامه با بیان اینکه در مواجهه با اخبار باید ذهن نقادانه داشته باشیم و خبری را که شنیدیم غربالگیری کرده و از درست بودن آن اطمینان پیدا کنیم، گفت: در مواجهه با اخبار باید سادهانگارانه برخورد نکرده و هوشمندانه عمل کنیم.
وی با تاکید بر اینکه باید در دریافت اطلاعات و اخبار اسیر و دنباله رو یک رسانه خاص نباشیم، گفت: دنباله روی از یک رسانه خاص باعث میشود در آن رسانه بلعیده شویم و کار به جایی میرسد که دیگر آن رسانه به جای ما اظهارنظر خواهد کرد، یعنی در موضوعات مختلف منتظریم تا ابتدا آن رسانه اظهارنظر کند و تا زمانی که آن شبکه یا مرجع خاص موضعگیری نداشته باشد، ما هم نظری نخواهیم داشت.
وی در ادامه با اشاره به ظهور و بروز ابزارهای ارتباط جمعی، گفت: افراد زمانی می توانند از رسانهها استفاده درست و کاربردی داشته باشند که خود را به سواد رسانهای مجهز کرده و قدرت صحتسنجی اخبار را داشته باشند، در غیر اینصورت در مواجهه با اخبار درست، نادرست و شایعات سردرگم شده و آسیب های روحی و روانی خواهند دید.
این جامعه شناس ادامه داد: گسترده بودن منابع اطلاعاتی ایجاب می کند که وقتی خبری را شنیدیم حتما در مورد آن خبر تحقیق کرده و بعد از اطلاع از صحتش، آن را باور کرده و احیانا به دیگری انتقال داده و یا در فضای مجازی منتشر کنیم.
وی اضافه کرد: زمانی دسترسی به اطلاعات محدود به رادیو و تلویزیون و روزنامه بود، اما امروز منابع اطلاعاتی گسترش پیدا کرده و در این شرایط باید مهارت استفاده از اینترنت و فضای مجازی را کسب کنیم تا دچار آسیب نشویم.
قاسمی تاکید کرد: باید چارچوب هایی برای صحت و سقم اخباری که دریافت می کنیم داشته باشیم و به خبرهای مجهول با نویسنده نامعلوم استناد نکنیم.
وی با بیان اینکه اخبار موثق اخباری هستند که از یک مرجع رسمی منتشر شده و شناسنامه دار بوده و دارای تاریخ و زمان باشند، تاکید کرد: خبری که نه منبع داشته باشد و نه تاریخ و نه حتی نویسنده، از درجه اعتبار ساقط است و نباید به آن استناد کرد.
وی در ادامه با بیان اینکه هر رسانهای چارچوب های سیاسی، فکری و اجتماعی خاص خود را دارد، گفت: هیچکدام از رسانه ها تمام حقیقت را نمیگویند و تاجایی اظهار نظر میکنند که با دیدگاه سیاسی و اجتماعی آنها همخوانی داشته باشد. بهترین کاری که میتوانیم در شرایط فعلی در مواجهه با اخبار داشته باشیم این است که حتما یک بیوگرافی کلی از رسانههایی که آنها را دنبال میکنیم، داشته باشیم و با آشنایی با خط فکری، سیاسی و اجتماعی آنها، اخبارشان را دنبال کنیم.
وی تاکید کرد: برای اینکه فردی از نظر روحی و روانی آرامش داشته و غرق در شایعات نشود باید هر خبری را از مراجع مختلف پیگیری کرده تا از واقعیتها غافل نشود.
وی اشارهای هم به اغتشاشات اخیر کشور داشت و گفت: در مورد مسائل اخیر کشور هم هر رسانهای بر اساس منافع و دیدگاه های خاص خود اطلاعرسانی میکند، لذا در چنین فضایی باید با آگاهی از اهداف و چارچوبهای رسانهها اخبارشان را پیگیری کرده تا سردرگم نشویم.
این جامعه شناس در ادامه با بیان اینکه متاسفانه اعتماد به رسانه های داخلی کم شده، اظهار کرد: زمانی که رسانه ها در اطلاع رسانی موضوعی محدود شوند و این روند مدام تکرار شود، مردم از آن رسانه دور میشوند. به واقع زمانی که رسانههای داخلی محدود شده و مجبور به سانسور می شوند، مخاطبان خود را فراری می دهند و آنها را به سمت منابع دیگری می کشانند که این یک ضعف بزرگ در سیستم اطلاع رسانی است.
وی با بیان اینکه زمانی که در جامعهای منبع قابل اعتماد برای اطلاع رسانی وجود نداشته باشد شایعه در آن جامعه زیاد خواهد شد، تصریح کرد: مردم تشنه خبر هستند و وقتی حس کنند رسانهای اطلاع رسانی درستی ندارد به سمت رسانههای دیگر میروند.
قاسمی تاکید کرد: وقتی رسانه ملی در بیان اخبار روز محدودیت داشته و انعکاس دهنده نظر آحاد جامعه نباشد، انگ می خورد و در تعاریف جامعه شناسی اگر به رسانهای انگ زده شود، آن رسانه طرفداران خود را در سطح وسیعی از دست خواهد داد و روز به روز آمار مخاطبانش کم و کمتر خواهد شد.
انتهای پیام
ثبت دیدگاه