شرح دوران یائسگی در زنان

یائسگی چیست؟

به گزارش افق کرمانشاه به نقل از کلیولند کلینیک، یائسگی مرحله ای از زندگی است که در آن پریود ماهانه متوقف می شود. این یک بخش طبیعی از پیری است و نشانگر پایان سالهای باروری شماست. یائسگی معمولاً در اواخر دهه ۴۰ تا اوایل ۵۰ سالگی رخ می دهد. با این حال، افرادی که تخمدان‌هایشان را با جراحی خارج می‌کنند، دچار یائسگی «ناگهانی» می‌شوند.

چرا یائسگی اتفاق می افتد؟

با افزایش سن، چرخه تولید مثل شروع به کند شدن می کند و آماده توقف می شود. این چرخه از زمان بلوغ به طور مداوم کار می کند. با نزدیک شدن به یائسگی، تخمدان های شما هورمون استروژن کمتری تولید می کنند. هنگامی که این کاهش رخ می دهد، چرخه قاعدگی شما شروع به تغییر می کند. ممکن است نامنظم شود و سپس متوقف شود. تغییرات فیزیکی نیز می تواند رخ دهد زیرا بدن شما با سطوح مختلف هورمون ها سازگار می شود. علائمی که در هر مرحله از یائسگی تجربه می کنید (پیش یائسگی، یائسگی و پس از یائسگی) همه بخشی از سازگاری بدن شما با این تغییرات است.

یائسگی چقدر طول می کشد؟

یائسگی زمانی است که شما ۱۲ ماه متوالی را بدون سیکل قاعدگی سپری کرده اید. زمان قبل از یائسگی می تواند هشت تا ۱۰ سال طول بکشد. زمان پس از یائسگی تا پایان عمر شما ادامه خواهد داشت.

چه تغییرات هورمونی در دوران یائسگی اتفاق می افتد؟

تغییراتی که ما به عنوان “یائسگی” در نظر می گیریم زمانی اتفاق می افتد که تخمدان های شما دیگر سطوح بالایی از هورمون ها را تولید نمی کنند. تخمدان ها غدد تولید مثلی هستند که تخمک ها را ذخیره کرده و در لوله های فالوپ رها می کنند. آنها همچنین هورمون های زنانه استروژن و پروژسترون و همچنین تستوسترون را تولید می کنند. استروژن و پروژسترون با هم قاعدگی را کنترل می کنند. استروژن همچنین بر نحوه استفاده بدن از کلسیم و حفظ سطح کلسترول در خون تأثیر می گذارد.

با نزدیک شدن به یائسگی، تخمدان های شما دیگر تخمک ها را به لوله های فالوپ رها نمی کنند و آخرین سیکل قاعدگی خود را خواهید داشت .

یائسگی طبیعی چگونه اتفاق می افتد؟

یائسگی، پایان دائمی قاعدگی است که با هیچ نوع درمان پزشکی ایجاد نمی شود. برای افرادی که تحت یائسگی طبیعی قرار می گیرند، این روند تدریجی است و در سه مرحله شرح داده می شود:

• قبل از یائسگی یا انتقال یائسگی : پیش یائسگی می تواند ۸ تا ۱۰ سال قبل از یائسگی شروع شود، زمانی که تخمدان ها به تدریج استروژن کمتری تولید می کنند. این دوره معمولا زمانی که شما در ۴۰ سالگی خود هستید شروع می شود. قبل از یائسگی تا یائسگی ادامه می یابد، یعنی زمانی که تخمدان ها ترشح تخمک را متوقف می کنند. در یک تا دو سال آخر یائسگی، کاهش استروژن تسریع می‌یابد. در این مرحله، بسیاری از افراد ممکن است علائم یائسگی را تجربه کنند. اما شما همچنان در این مدت چرخه های قاعدگی دارید و می توانید باردار شوید.
• یائسگی : یائسگی زمانی است که شما دیگر دوره های قاعدگی ندارید. در این مرحله، تخمدان‌های شما ترشح تخمک و تولید بیشتر استروژن خود را متوقف کرده‌اند. یائسگی زمانی تشخیص داده می شود که برای ۱۲ ماه متوالی قاعدگی نداشته باشید.
• پس از یائسگی : این نام زمانی است که پس از یک سال کامل پریود نشدید. در این مرحله، علائم یائسگی، مانند گرگرفتگی، ممکن است برای بسیاری از افراد کاهش یابد. با این حال، برخی از افراد همچنان علائم یائسگی را برای یک دهه یا بیشتر پس از انتقال یائسگی تجربه می کنند. در نتیجه سطح پایین استروژن، افرادی که در مرحله پس از یائسگی هستند، در معرض خطر ابتلا به چندین بیماری مانند پوکی استخوان و بیماری قلبی هستند.

یائسگی زودرس چیست؟

یائسگی زمانی که بین ۴۵ تا ۵۵ سالگی اتفاق می افتد،«طبیعی» در نظر گرفته می شود و بخشی طبیعی از پیری است. اما، برخی از افراد ممکن است یائسگی زودهنگام را تجربه کنند، یا در نتیجه مداخله جراحی (مانند برداشتن تخمدان ها) یا آسیب به تخمدان ها (مانند شیمی درمانی یا پرتودرمانی) دچار یائسگی زودرس شوند. یائسگی که قبل از ۴۵ سالگی رخ می دهد، یائسگی زودرس نامیده می شود.با این حال اگر دلیل پزشکی یا جراحی برای یائسگی زودرس وجود نداشته باشد، نارسایی اولیه تخمدان نامیده می شود .

علائم یائسگی چیست؟

اگر برخی یا همه علائم زیر را تجربه کنید، ممکن است در حال گذار به یائسگی باشید:

• گرگرفتگی (احساس گرمای ناگهانی که در بدن پخش می شود)
• تعریق شبانه
• خشکی واژن؛ ناراحتی در حین رابطه جنسی
• نیاز شدید به دفع بیشتر ادرار
• مشکل در خواب
• تغییرات عاطفی (تحریک پذیری، نوسانات خلقی، افسردگی خفیف)
• خشکی پوست، خشکی چشم یا خشکی دهان

افرادی که هنوز در مرحله گذار یائسگی هستند (پیش یائسگی) نیز ممکن است این موارد را تجربه کنند:

• حساسیت سینه
• بدتر شدن سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
• پریودهای نامنظم یا پریود
• دوره هایی که سنگین تر یا سبک تر از حد معمول هستند

برخی از افراد ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:

• ضربان قلب
• سردرد
• درد و درد مفاصل و عضلات
• تغییر در میل جنسی
• مشکل در تمرکز، ضعف حافظه (اغلب موقتی)
• افزایش وزن
• ریزش یا نازک شدن مو

این علائم می تواند نشانه ای از این باشد که تخمدان ها استروژن کمتری تولید می کنند یا نشانه ای از افزایش نوسانات در سطح هورمون ها هستند. همه افراد همه این علائم را ندارند. با این حال، کسانی که با علائم جدید ضربان قلب، تغییرات ادراری، سردرد یا سایر مشکلات پزشکی جدید تحت تاثیر قرار می‌گیرند باید مطمئن شوند که دلیل دیگری برای این علائم وجود ندارد.

آیا یائسگی می تواند باعث رشد موهای صورت شود؟

بله، افزایش رشد موهای صورت می تواند یک تغییر مربوط به یائسگی باشد. تغییر هورمونی در بدن شما در طول یائسگی می تواند منجر به تغییرات فیزیکی متعددی در بدن شما شود، از جمله موهای صورت بیشتر از آنچه در گذشته داشته اید. این به دلیل بالاتر بودن تستوسترون از استروژن است.

آیا داشتن مشکل در تمرکز و فراموشی بخشی طبیعی از یائسگی است؟

بله، تمرکز و مشکلات جزئی حافظه می تواند بخشی طبیعی از یائسگی باشد. اگرچه این اتفاق برای همه نمی افتد، اما ممکن است اتفاق بیفتد. اگر در دوران یائسگی مشکلات حافظه دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. نشان داده شده است که چندین فعالیت، مغز را تحریک کرده و به جوانسازی حافظه شما کمک می کند. این فعالیت ها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• انجام جدول کلمات متقاطع و سایر فعالیت های تحریک کننده ذهنی مانند خواندن و انجام مسائل ریاضی
• کاهش فعالیت های غیرفعال مانند تماشای تلویزیون
• ورزش زیاد

به خاطر داشته باشید که افسردگی و اضطراب نیز می توانند بر حافظه شما تأثیر بگذارند. این شرایط را می توان با یائسگی مرتبط دانست.

آیا یائسگی می تواند باعث افسردگی شود؟

بدن شما در طول یائسگی تغییرات زیادی را تجربه می کند. تغییرات شدید در سطوح هورمونی شما وجود دارد، ممکن است به دلیل گرگرفتگی خوب نخوابید و ممکن است نوسانات خلقی را تجربه کنید. اضطراب و ترس نیز ممکن است در این زمان نقش داشته باشند. همه این عوامل می تواند منجر به افسردگی شود.

اگر هر یک از علائم افسردگی را تجربه کردید، با پزشک خود صحبت کنید. در طول مکالمه،پزشک شما در مورد انواع مختلف درمان به شما می‌گوید و بررسی می‌کند تا مطمئن شود که شرایط پزشکی دیگری باعث افسردگی شما نشده است. مشکلات تیروئید گاهی اوقات می تواند دلیل افسردگی باشد.

آیا تغییرات عاطفی دیگری در دوران یائسگی وجود دارد؟

یائسگی می تواند باعث تغییرات عاطفی مختلفی شود، از جمله:

• از دست دادن انرژی و بی خوابی
• فقدان انگیزه و مشکل در تمرکز
• اضطراب، افسردگی، تغییرات خلقی و تنش
• سردرد
• پرخاشگری و تحریک پذیری

همه این تغییرات عاطفی می تواند خارج از یائسگی اتفاق بیفتد. احتمالاً برخی از آنها را در طول زندگی خود تجربه کرده اید. مدیریت تغییرات عاطفی در دوران یائسگی می تواند دشوار باشد، اما ممکن است.

یائسگی چگونه بر کنترل مثانه من تأثیر می گذارد؟

متأسفانه، مشکلات کنترل مثانه (که بی اختیاری ادرار نیز نامیده می شود) برای افرادی که در دوران یائسگی قرار دارند، رایج است. دلایل متعددی برای این اتفاق وجود دارد، از جمله:

• استروژن : این هورمون نقش های مختلفی را در بدن شما ایفا می کند. استروژن نه تنها پریود شما را کنترل می کند و تغییراتی را در بدن شما در دوران بارداری ایجاد می کند، استروژن همچنین پوشش مثانه و مجرای ادرار شما را سالم نگه می دارد.
• عضلات کف لگن: آنها از اندام های لگن شما، مثانه و رحم شما حمایت می کنند. در طول زندگی شما، این عضلات می توانند ضعیف شوند. این ممکن است در دوران بارداری، زایمان و افزایش وزن اتفاق بیفتد. هنگامی که عضلات ضعیف می شوند، می توانید بی اختیاری ادرار را تجربه کنید.

مشکلات خاص کنترل مثانه

• بی اختیاری استرسی (ترشح ادرار در هنگام سرفه، عطسه یا بلند کردن چیزی سنگین)
• بی اختیاری فوری (ترحش به دلیل فشرده شدن مثانه در زمان نامناسب)
• ادرار دردناک (ناراحتی در هر بار ادرار کردن)
• شب ادراری (احساس نیاز به بیدار شدن در شب برای ادرار کردن)

آیا در صورت انجام هیسترکتومی یائسگی شروع می شود؟

در طول هیسترکتومی ، رحم شما برداشته می شود. بعد از این روش پریود نخواهید شد. با این حال، اگر تخمدان‌های خود را حفظ کرده باشید (برداشتن تخمدان‌ها اوفورکتومی نامیده می‌شود ) ممکن است فوراً علائم یائسگی را نداشته باشید. اگر تخمدان های شما نیز برداشته شوند، بلافاصله علائم یائسگی را خواهید دید.

آیا یائسگی قابل درمان است؟

یائسگی یک فرآیند طبیعی است که بدن شما طی می کند. در برخی موارد، ممکن است برای یائسگی نیازی به درمان نداشته باشید. هنگامی که در مورد درمان یائسگی با پزشک خود صحبت می کنید، در مورد درمان علائم یائسگی است که زندگی شما را مختل می کند. انواع مختلفی از درمان ها برای علائم یائسگی وجود دارد. انواع اصلی درمان یائسگی عبارتند از:

• هورمون درمانی
• درمان های غیر هورمونی

آیا هورمون درمانی خطراتی دارد؟

مانند بسیاری از داروهای تجویز شده، هورمون درمانی نیز خطراتی دارد. برخی از خطرات شناخته شده برای سلامتی عبارتند از:

• سرطان آندومتر (فقط در صورتی افزایش می یابد که هنوز رحم خود را دارید و پروژسترون را همراه با استروژن مصرف نمی کنید)
• سنگ کیسه صفرا و مشکلات کیسه صفرا
• لخته های خون
• ترومبوز سیاهرگی عمقی
• آمبولی ریه
• سکته

اگر هورمون درمانی را در عرض ۱۰ سال پس از یائسگی شروع کنید، این خطرات کمتر است. پس از آن مرحله، خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی بیشتر می شود.

درمان های غیر هورمونی برای یائسگی چیست؟

اگرچه هورمون درمانی یک روش بسیار موثر برای تسکین علائم یائسگی است، اما درمان کاملی برای همه نیست. درمان های غیر هورمونی شامل تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی شما می شود. این درمان‌ها اغلب گزینه‌های خوبی برای افرادی هستند که سایر شرایط پزشکی دارند یا اخیراً برای سرطان سینه تحت درمان قرار گرفته‌اند . درمان های غیر هورمونی اصلی که ممکن است ارائه دهنده شما توصیه کند عبارتند از:

• تغییر رژیم غذایی
• اجتناب از محرک های گرگرفتگی
• ورزش کردن
• پیوستن به گروه های پشتیبانی
• داروهای تجویزی

رژیم غذایی

گاهی اوقات تغییر رژیم غذایی می تواند به کاهش علائم یائسگی کمک کند. محدود کردن مقدار کافئین مصرفی روزانه و کاهش مصرف غذاهای تند می تواند گرگرفتگی شما را کاهش دهد. همچنین می توانید غذاهای حاوی استروژن گیاهی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. استروژن گیاهی (ایزوفلاون ها) جایگزینی برای استروژن ساخته شده در بدن شما قبل از یائسگی نیست. غذاهایی که باید امتحان کنید عبارتند از:

• سویا
• نخود
• عدس
• دانه کتان
• دانه ها
• لوبیا
• میوه ها
• سبزیجات

اجتناب از محرک های گرگرفتگی

برخی چیزها در زندگی روزمره شما می توانند محرک گرگرفتگی باشند. برای کمک به تسکین علائم خود، سعی کنید این محرک ها را شناسایی کرده و آنها را دور بزنید. این می تواند شامل خنک نگه داشتن اتاق خواب شما در شب، پوشیدن لباس راحت یا ترک سیگار باشد. کاهش وزن همچنین می تواند به گرگرفتگی کمک کند.

ورزش کردن

اگر با گرگرفتگی سر و کار دارید، ورزش کردن می تواند دشوار باشد، اما ورزش می تواند به تسکین چندین علامت دیگر یائسگی کمک کند. ورزش می تواند به شما کمک کند تا در طول شب بخوابید و اگر بی خوابی دارید بهتر است ورزش کردن را فراموش نکنید. انواع ورزش آرام مانند یوگا نیز می تواند به خلق و خوی شما کمک کند و هر گونه ترس یا اضطرابی را که ممکن است احساس کنید از بین ببرد.

یائسگی در ۴۵ تا ۵۰ سالگی زنان رخ می‌دهد

مطهره علامه رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در باره دوران یائسگی در زنان می‌گوید: یائسگی یکی از مراحل طبیعی و مهم زندگی زنان است که در فاصله سن ۴۵ تا ۵۰ سالگی اتفاق می‌افتد که ابتدا عادت ماهانه زنان نامرتب می‌شود و سپس به طور کامل قطع می‌شود.

زنان در این دوره تغییرات جسمی و روانی خاصی را تجربه می‌کنند

به گفته وی یائسگی زمان قطعی محسوب می‌شود که یک سال تمام عادت ماهانه در زن اتفاق نیفتاده باشد و مشخصه اصلی این دوره پایان باروری و قطع کامل عادت ماهانه است. زنان در این دوره تغییرات جسمی و روانی خاصی را تجربه می‌کنند که آشنایی با این تغییرات به زنان کمک می‌کند که بدانند چه چیزی در انتظار آنهاست و بتوانند با آمادگی بیشتری خود را با این تغییرات تطبیق بدهند.

رئیس اداره میانسالان می‌گوید: اگر زنان بتوانند با آگاهی با این دوره کنار بیایند، می‌تواند یک دوره خوب برای کسب موفقیت‌های بزرگتر و کشف علائق جدید برای زندگی باشد و از زندگی خود لذت ببرند.

وی می‌افزاید: تغییرات یائسگی مربوط به تغییر عملکرد تخمدان‌ها و توقف ترشح هورمون‌های زنانه از تخمدان و در نتیجه توقف تخمک‌گذاری است.

علامه اضافه می‌کند: تخمدان‌ها بخش مهمی از دستگاه تناسلی زنانه هستند که ۲ عملکرد مهم تولید هورمون استروژن و پروژسترون دارند، این هورمون‌ها وظایف مهمی را به عهده دارند.

استروژن و پروژسترون به حفظ استخوان‌ها و تنظیم سطح کلسترول خون کمک می‌کنند

وی می‌گوید: آزادسازی تخمک، تنظیم سیکل قاعدگی و زمان تخم‌گذاری، آماده سازی لایه داخلی رحم برای جایگزینی سلول تخم، حاملگی، سالم نگه داشتن استخوان‌ها، تنظیم سطح کلسترول خون، حفظ قابلیت ارتجاعی پوست و عروق و کمک به قدرت حافظه از وظایف مهم هورمون‌های ترشح شده از تخمدان‌ها است.

رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت می‌افزاید: فعالیت اصلی تخمدان‌ها از زمان بلوغ آغاز می‌شود و دوره‌های قاعدگی ۲۰ یا ۴۰ سال طول می‌کشد و تا شروع دوره یائسگی ادامه خواهد داشت.

علامه می‌گوید: یائسگی با یک سری تغییرات طبیعی همراه است. بیشتر زنان و خانواده‌های آنها در این خصوص اطلاع کافی ندارند و این امر می‌تواند موجب بروز مسائل روحی، ‌روانی، تعارضات و اختلافات زناشویی و حتی جدایی زوج‌ها می‌شود.

زنان در دوره یائسگی باید بیشتر به خودشان اهمیت دهند

وی می‌افزاید: زنان در دوران یائسگی پس از سال‌های طولانی که فقط به فکر همسر و فرزندان خود بوده است و به عنوان همسر و مادر تمام وجود خود را برای سلامت خانواده خود گذاشته است، شرایطی برای زنان دراین دوره فراهم شده است، تا کمی بیشتر به خود فکر کنند.

رئیس اداره میانسالان معتقد است: نه تنها زنان در سن یائسگی ناتوان و ناکارآمد نیستند بلکه به دلیل تجربیات تمام زندگی، توانمندتر و کارآمدتر از هر زمان دیگر می‌توانند، فعالیت کنند.

وی می‌گوید: زنان در سن یائسگی می‌توانند، دست به فعالیت‌های اجتماعی تازه‌ای مانند شرکت در کلاس‌های آموزشی انجام دهند و آنها می‌توانند زندگی تازه‌ای را در این دوره تجربه کنند.

در دوره یائسگی مسائل مثبتی نیز رخ می‌دهد

علامه می‌افزاید: در دوران یائسگی مسائل مثبتی اتفاق می‌افتد که در زمان قبل از یائسگی برای زنان دردناک بوده است که می‌توان به رفع انقباضات دردناک عضلات، رفع درد لگن در حین تخمک‌گذاری و رفع علائم روحی پیش از قاعدگی اشاره کرد. باید زنان از مراقبت‌های بهداشتی این دوره و شیوه زندگی سالم را آموزش ببینند.

وی می‌گوید: تغییراتی که پس از یائسگی به وجود می‌آید که با گذشت زمان تا دوره سالمندی ادامه پیدا می‌کند مانند پوکی استخوان، بیماری‌های قلبی عروقی، مشکلات ادرار، کم شدن ترشحات زنان و تغییرات پستان که مراقبت‌های بهداشتی عوارض آن را می‌توان به حداقل رساند.

یائسگی در مردان نیز رخ می‌دهد

علامه می‌افزاید: به طور طبیعی در مردان نیز یک موقعیت جسمی طبیعی شبیه یائسگی زنان رخ می‌دهد که «یائسگی در مردان» یا آندروپوز نامیده می‌شود که در این مرحله از زندگی مردان سطح هورمون مردانه کاهش پیدا می‌کند و در بعضی از مردان میل و قدرت جنسی کاهش پیدا می‌کند.

اضافه وزن، بی‌خوابی از عوارض یائسگی در مردان است

رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت می‌گوید: به تدریج قدرت استخوان‌ها و حجم عضلات مردان دراین دوران کم شده و دچار اضافه وزن، بی‌خوابی می‌شوند که اینها می‌توانند نشانه یائسگی در مردان باشد. این علائم به کندی ایجاد می‌شوند و در همه مردان نیز به یک شدت نیستند.

زمان شروع یائسگی در زنان متفاوت است

وی در ادامه می‌افزاید: زمان شروع یائسگی در زنان متفاوت است به طور کلی زنان این پدیده را بین ۴۵ تا ۵۰ سالگی تجربه می‌کنند و متوسط سن یائسگی ۵۰ سالگی است.

علامه می‌گوید: تا ۵ سال قبل از قطع کامل قاعدگی، زنان وارد مرحله پیش‌یائسگی می‌شوند. علائم یائسگی ممکن است از همین زمان آغاز شود اما یائسگی قطعی زمانی است که مدت یک سال از قطع قاعدگی گذشته باشد.

رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت اضافه می‌کند: دوران یائسگی در زنان متفاوت است و ممکن است چند سال طول بکشد همان طور که بلوغ در یک نقطه زمانی خاص اتفاق نمی‌افتد. شروع دوران یائسگی می‌تواند با تعدادی از علائم یا تغییرات جسمی و روحی همراه باشد. زنان یائسه قادر به بارداری نیستند و یائسگی به معنای تغییر زندگی و شروع یک دوره جدید است.

قطع قاعدگی همیشه به معنای یائسگی نیست

علامه می‌گوید: قطع عادت ماهانه در دهه بیست و سی سالگی علل متعددی می‌تواند داشته باشد که یائسگی زودرس نیست مانند حاملگی، استرس‌ها یا بیماری‌های مختلف از جمله اخلالات هورمونی که به هیچ یک از این موارد یائسگی زودرس گفته نمی‌شود. برای درمان یائسگی زودرس با داروهای هورمونی باید با پزشک مشورت کرد و پس از آگاهی از مزایا و معایب آن اقدام به درمان باید کرد.

گر گرفتگی و تعریق شبانه از عوارض شایع در دوره یائسگی است

رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت می‌افزاید: گر گرفتگی و تعریق شبانه یک علت شایع در دوره یائسگی است و اکثریت زنان آن را تجربه می‌کنند. در این حالت فرد به طور ناگهانی دچار احساس گرما در قسمت بالای بدن خود شده، صورت و گردن قرمز و لکه‌های قرمز رنگ روی سینه، پشت و بازو پیدا می‌شود.

گرگرفتگی در زنان یائسه ۳۰ ثانیه تا ۵ دقیقه طول می‌کشد

وی می‌گوید: در بعضی افراد گر گرفتگی خفیف و در بعضی بسیار شدید است به طوری که فرد را از خواب بیدار می‌کند. در بسیاری از افراد موارد گرگرفتگی ۳۰ ثانیه تا ۵ دقیقه طول می‌کشد، این علامت در عرض چند سال پس از یائسگی از بین می‌رود.

علامه می‌افزاید: وقتی دچار گرگرفتگی شدند به فضای خنک بروید، لباس خود را کم کنید، آب یا آب میوه خنک بخورند، بادبزن یا وسیله خنک کننده همراه داشته باشند. لباس با رنگ روشن و نخی بپوشند، شب‌ها در جای خنک با تهویه کافی بخوابند، لباس خواب و ملافه‌ای استفاده کنید که امنکان تنفس پوست برایتان فراهم شود.

رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت می‌گوید: از تکنیک‌های آرام‌سازی به خصوص تنفس عمیق و آهسته و ماساژ استفاده کنند. می‌توان یک جدول زمانی از زمان ایجاد گرگرفتگی تهیه کنند تا به کمک آن بتوانند علت وقوع گرگرفتگی در موقعیت‌های ایجاد آن را پیش‌بینی کرده و از آن موقعیت‌ها اجتناب کنند.

وی معتقد است: گرگرفتگی از شایع‌ترین و آزاردهنده‌ترین علائم دوران یائسگی است، اما مقابله با آن بسیار ساده است. با اقدامات صحیح و به موقع مانع شوند که گرگرفتگی آزار پیشگیری شود.

احساس خستگی علامت شایعی در دوره یائسگی است

علامه می‌گوید: احساس خستگی علامت شایعی در دوره یائسگی است. سخت به خواب رفتن، زود از خواب بیدار شدن، نیمه شب بیدار شدن به خصوص به دلیل تعریق شبانه یا احساس نیاز به دستشوئی ممکن است وجود داشته باشد.

رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت می‌افزاید: در صورتی زنان یائسه مشکل خواب دارند، برای بهبود وضعیت می‌توان از بستر مناسب برای خوابیدن استفاده کنند، از چرت زدن روزانه خودداری کنند، با انجام ورزش صبحگاهی تناسب جسمانی خود را حفظ کنند، از رادیو یا مطالعه به جای تماشای تلویزیون استفاده کنند، ۲۰ دقیقه قبل از خواب حمام کنند، غذا را در ساعت معینی از روز مصرف کنند، قبل از خواب غذای سنگین نخورند، شرایط خواب راحت را فراهم شود و از مصرف نوشیدنی‌هایی مانند قهوه‌ قبل از خواب خودداری کنند.

زنان در دوره یائسگی تحریک‌پذیرتر و تغییرات خلقی آنها بیشتر می‌شود

وی می‌گوید: به نظر می‌رسد که زنان در دوران یائسگی تحریک‌پذیرتر و غمگین‌ترند و تغییرات خلقی آنها بیشتر می‌شود. علاوه بر تغییرات هورمونی عکس‌العمل همسر و سایر اطرافیان نسبت به این دوره، استرس‌های خانوادگی و دور شدن از فرزندان عوامل ایجاد چنین وضعیتی هستند.

علامه اضافه می‌کند: برای پیشگیری از افسردگی و اظطراب یائسگی باید بیشتر در محیط‌های شاد قرار گرفت و در کنار خانواده بودن می‌تواند از افسردگی پیشگیری کند. در دنیا به همان اندازه که بهانه برای غم و غصه هست بهانه برای شادی نیز هست. نیمه پر لیوان زندگی را ببینید و از نوشیدن جرعه‌های آن لذت ببرند. وقت خالی خود را با سرگرمی‌های مناسب پر کنید و برنامه روزانه کاملی داشته باشند.

رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت می‌افزاید: بیماران مبتلا به افسردگی احساس غم و غصه، بی‌حوصلگی، بی‌اشتهایی، عدم لذت، احساس بی‌ارزشی، اختلال خواب، خستگی، ناتوانی، خستگی از زندگی و افکار خودکشی و مرگ دارند. در صورت وجود چنین علائمی حتماً آن را به پزشک در میان بگذارند و درمان مؤثر را شروع کنند.

تغییرات ظاهری بدن در دوره یائسگی بیشتر نتیجه افزایش سن است

رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت می‌افزاید: گرچه با کاهش هورمون استروژن و افزایش سن ناگزیر تغییرات در زنان یائسه اتفاق می‌افتد اما تغییرات ظاهری بدن بیشتر نتیجه افزایش سن هستند و یائسگی کمتر روی آنها اثر می‌گذارد.

علامه می‌گوید: یکی از درمان‌های طبیعی برای کاهش علائم و عوارض یائسگی، استفاده از موادی است که در بدن زنان شبیه هورمون جنسی زنانه (استروژن) عمل می‌کنند که در اصطلاح به آن‌ها فیتواستروژن گفته می‌شود.

مصرف سویا، عدس، نخود و غلات عوارض یائسگی را کاهش می‌دهد

وی اضافه می‌کند: موادی که حاوی خاصیت فیتواستروژنی هستند می‌توان به دانه سویا، عدس، نخود، شبدر قرمز، دانه کتان، غلات، سبزی‌ها، میوه‌ها، تخم‌ آفتابگردان و جوانه لوبیا اشاره کرد.

مصرف روزانه ۲۵ گرم پروتئین سویا برای کاهش سطح چربی خون توصیه می‌شود

رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت می‌گوید: این مواد ممکن است در بدن مثل هورمون استروژن ضعیف عمل کنند، بیشترین تأثیر گزارش شده تأثیر پروتئین سویا بر کاهش سطح چربی مضر خون است. مصرف روزانه ۲۵ گرم پروتئین سویا برای کاهش سطح چربی خون توصیه می‌شود که این مقدار شامل مصرف روزانه یک سوم فنجان سویای پخته یا برشته است.

علامه می‌افزاید: گیاهان دارویی متعددی نیز وجود دارد که به طور سنتی برای کاهش علایم و عوارض یائسگی به کار می‌رود که می‌توان به گیاه پنج انگشت یا ویتکس، روغن گل پامچال اشاره کرد.

وی می‌گوید: بهترین راه برای اطمینان از به دست آوردن ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز در دوره یائسگی و بهره‌مندی از فواید آنها، مصرف متعادل و متنوع مواد غذایی و استفاده از همه گروه‌های اصلی غذایی یعنی گروه نان و غلات، گره میوه و سبزیجات، گروه شیر و لبنیات، گروه گوشت، تخم مرغ، حبوبات و مغزها است.

علامه اضافه می‌کند: افرادی که به هر دلیل نمی‌توانند رژیم غذایی سالمی را دنبال کنند و از طریق غذاهایی که می‌خورند به ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز دست پیدا کنند، می‌توانند از مکمل‌ها مانند مکمل‌های ویتامین A, E, D و K می‌تواند خطرناک باشد، اما مصرف منابع غذایی این ریزمغذی‌ها خطری ندارد.

رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت می‌گوید: اگر به هر دلیل ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم را نتوانند از طریق مواد غذایی دریافت کنند یا بیماری‌های زمینه‌ای خاص داشته باشند با پزشک برای مصرف مکمل‌ها مشورت کنند.

وی اضافه می‌کند: نوع مکمل مصرفی، مقدار مصرف و مدت مصرف آن به شرایط هر فرد و توصیه پزشک بستگی دارد. بدون مشورت پزشک و به صورت خودسرانه نباید مکمل را مصرف کنند.

به گفته وی کلسیم برای پیشگیری از پوکی استخوان مناسب است که در شیر و لبنیات، سبزی‌های، برگ سبز و خشکبار وجود دارد، منیزیم برای پیشگیری از پوکی استخوان، کم شدن گرگرفتگی و تعریق شبانه، کاهش اضطراب، بدخلقی و زود رنجی مناسب است که در گردو، تخم کدو، سبزی‌ها، برگ سبز، پودر سویا و جوانه گندم یافت می‌شود.

مصرف امگا ۳ و امگا ۶ برای کاهش خستگی و افسردگی مناسب است

وی می‌افزاید: ویتامین D برای پیشگیری از پوکی استخوان مناسب است که زرده تخم‌مرغ، جگر، ماهی حاوی ویتامین‌ D است. ویتامین B برای کاهش اضطراب، تنش و استرس، زود رنجی و تمرکز ضعیف، بالا بردن انرژی بدن مفید است و در انواع گوشت، جگر، شیر، تخم‌مرغ، حبوبات و غلات، سبزی‌های برگ سبز وجود دارد. امگا ۳ و امگا ۶ برای کاهش خستگی، کاهش افسردگی و نداشتن انگیزه، کاهش فراموشی، کم کردن درد پستان، جلوگیری از افزایش وزن، نرم کردن بدن مفید است که در انواع ماهی، انواع روغن‌های گیاهی مثل ذرت، سویا و آفتابگردان، جوانه گندم وجود دارد.

به گفته وی ویتامین E در کاهش گر گرفتگی، کاهش خشکی واژن مناسب است که در زرده تخم مرغ، انواع مغزها، شیر، سبزی‌های با برگ سبز تیره، تخم آفتابگردن، سیب‌زمینی شیرین و جوانه گندم وجود دارد و ویتامین K به استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند و در کاهو، شلغم، گل کلم، چای سبز، اسفناج و گوجه فرنگی وجود دارد. ویتامین C برای کاهش گر گرفتگی پیشگیری و درمان خشکی واژن، پیشگیری از بی‌اختیاری ادارار که در انواع مرکبات، گوجه فرنگی، فلفل سبز، گل کلم ، سیب‌زمینی، طالبی و خربزه وجود دارد.